Τετάρτη 27 Ιουλίου 2011

ΣΤΑ «ΜΑΛΑΚΑ» ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΤΗΣ «ΤΡΟΙΚΑΣ»

Με τη μεγάλη πλειοψηφία των δήμων να είναι υγιείς οικονομικά και να μην έχουν, όπως είπε, ανάγκη ειδικής αντιμετώπισης, παρά μόνο οριακών διευκολύνσεων για να αντιμετωπίσουν πρόσκαιρες ταμιακής φύσης δυσκολίες, ο υπουργός Εσωτερικών Χάρης Καστανίδης δεν θα είναι πάνω από 10-15, όπως έχει γράψει άλλωστε και η aftodioikisi.gr. γνωστοποίησε σήμερα το σχέδιο του για την οικονομική εξυγίανση των ΟΤΑ, οι οποίοι -σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα-

Ωστόσο, όπως είπε ο υφυπουργός Εσωτερικών Πάρις Κουκουλόπουλος με βάση τα στοιχεία που έχει στα χέρια του το υπουργείο ακόμη 40-45 δήμοι (όχι όμως από τους 56 που είχε δώσει στη δημοσιότητα η προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΣ) είναι πιθανόν να αντιμετωπίσουν πρόβλημα, καθώς εμφανίζουν μικρότερα ή μεγαλύτερα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς τους.

Αυτό άλλωστε είναι ένα από τα βασικά νέα «σύνθετα κριτήρια» για τα οποία μίλησε ο υπουργός Εσωτερικών με βάση τα οποία θα κριθεί εάν κάποιος δήμος θα μπει ή όχι στο πρόγραμμα εξυγίανσης του ΥΠΕΣ, το «Λογαριασμό Εξυγίανσης και Αλληλεγγύης της Αυτοδιοίκησης», είναι το κατά πόσο ισοσκελισμένο είναι το έλλειμμά του.

Να σημειωθεί πως -σύμφωνα με πληροφορίες- το υπουργείο Εσωτερικών θεωρεί πως δεν είναι δυνατόν κάποιοι δήμοι με δάνεια επενδυτικά (όπως, π.χ., η Αγία Βαρβάρα και η Κοζάνη) να μπαίνουν στο «κόκκινο» ή στο «πορτοκαλί», τη στιγμή που εμφανίζουν πλεονασματικούς προϋπολογισμούς.

Μάλιστα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο υπουργός Εσωτερικών ναι μεν εκθείασε τη ρύθμιση για τη βάση οικονομικών δεδομένων της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΣ αλλά χαρακτήρισε "προσωρινή" την κατάταξη των (58 αρχικά) 56 δήμων της "τρόικας", τονίζοντας ότι οι ενστάσεις πολλών δήμων ήταν σωστές.

Σχέδιο εξυγίανσης με σύμβουλο το ΤΠκΔ

Το υπουργείο Εσωτερικών αναγνωρίζοντας τόσο την κρισιμότητα του προβλήματος όσο και την επείγουσα ανάγκη υποστήριξης των δήμων αποφάσισε να δρομολογήσει άμεσα εφαρμόσιμα μέτρα που θα ανακουφίσουν τους ΟΤΑ. Για τον λόγο αυτό, και σε συνεργασία με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (ΤΠκΔ), που θα έχει πλέον το ρόλο συμβούλου, σχεδίασαν και θέτουν σε εφαρμογή ένα πακέτο άμεσα υλοποιήσιμων μέτρων.

Συγκεκριμένα:

  • Με την τεχνική υποστήριξη του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων θα διαμορφωθούν εξατομικευμένα προγράμματα εξυγίανσης για κάθε δήμο που θα ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες του.
  • Θα επιδιωχθεί μείωση του μισθολογικού κόστους με μετατάξεις υπαλλήλων σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες και ΟΤΑ.
  • Οι ΟΤΑ θα μπορούν να ζητήσουν επιμήκυνση της περιόδου για την αποπληρωμή των δανείων που έχουν συνάψει με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων είτε με ιδιωτικές τράπεζες.

- Ήδη δρομολογήθηκε αναχρηματοδότηση των δανείων που έχουν λάβει οι δήμοι Πειραιά, Νίκαιας- Ρέντη, Βύρωνα και Αχαρνών από το ΤΠκΔ, με επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής σε 25 έτη και μείωση του επιτοκίου από 11,4% που είναι σήμερα το κυμαινόμενο σε περίπου 5,9% (δήμοι).

- Στους υπόλοιπους δήμους, ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση, θα δοθεί επίσης επιμήκυνση του δανείου από 10-25 χρόνια με το ίδιο επιτόκιο, δηλ. 5,9%. Με τη συγκεκριμένη χρηματοδότηση οι δήμοι θα εξασφαλίσουν μείωση της ετήσιας δόσης μέχρι και στο μισό, γεγονός που απελευθερώνει πόρους για να διατεθούν για εξόφληση χρεών και λειτουργικές ανάγκες.

  • Προωθείται συμφωνία με το υπουργείο Οικονομικών που θα εξασφαλίζει τη δυνατότητα συμψηφισμού οφειλών των ΟΤΑ προς το κράτος (π.χ., σε ασφαλιστικά ταμεία) με οφειλόμενα ποσά του κράτους προς τους δήμους (π.χ., παρακρατηθέντα).
  • Επιδιώκεται η εξασφάλιση κεφαλαίων για το ΤΠκΔ προκειμένου να χορηγηθούν χαμηλότοκα δάνεια στους ΟΤΑ για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις των δήμων προς τρίτους (προμηθευτές) και να εξασφαλιστούν με αυτόν τον τρόπο οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί.
  • Στις περιπτώσεις ΟΤΑ που οι προηγούμενες ρυθμίσεις δεν επιλύουν το πρόβλημα οι ΟΤΑ θα δύνανται να ζητήσουν και πρόσθετες επιχορηγήσεις για:

- την κάλυψη του κόστους επιτοκίου των δανείων και λοιπών πιστωτικών διευκολύνσεων από πιστωτικά ιδρύματα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα

- την κάλυψη των χρεολυσίων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Σύνολο και κατανομή δανείων (στοιχεία 30/6/2011)

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών ο συνολικός δανεισμός των Δήμων (άληκτα κεφάλαια) ανέρχεται στο ποσό των 1.900 εκατ. € εκ των οποίων τα 1.100 εκΑΤ. € είναι υποχρεώσεις προ το ΤΠκΔ και τα 800 εκατ. € είναι δάνεια προς ιδιωτικές τράπεζες (εσωτερικού και εξωτερικού)

Σημειώνεται ότι σε αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται τα δάνεια Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (κυρίως) και των λοιπών δημοτικών επιχειρήσεων που ανέρχονται σε περίπου 250 εκ € , η πλειοψηφία των οποίων είναι δάνεια του ΤΠκΔ.

Ο δανεισμός της περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, που αφορά δάνεια που είχαν συνάψει οι πρώην νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις ανέρχεται στο ποσό των 110 εκατ. €.

Ληξιπρόθεσμα χρέη

Οι συνολικές υποχρεώσεις προς τρίτους ανέρχονται σε 1.300 εκατ. €, εκ των οποίων οι ληξιπρόθεσμες, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν αποστείλει οι ΟΤΑ, ανέρχονται σε 800 εκατ. €.

Οι υποχρεώσεις προς φορείς Γενικής Κυβέρνησης, ελληνικό Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ. ανέρχονται σε 87 εκατ. € εκ των οποίων τα 40 εκατ. € είναι ληξιπρόθεσμες.

Αδυναμία ισοσκέλισης προϋπολογισμών

Τα προβλήματα της οικονομικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται μία σειρά δήμων απεικονίσθηκε και στην κατάρτιση των προϋπολογισμών του έτους 2011. Αρκετοί δήμοι έχουν εγγράψει δάνεια για να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους .

Σύμφωνα με τα στοιχεία της βάσης δεδομένων, το συνολικό ποσό των δανείων που ενέγραψαν προσεγγίζει τα 500 εκατ. €. Σε σύνολο 80 περίπου ΟΤΑ, που ενέγραψαν δάνεια για τον ισοσκελισμό του προϋπολογισμού τους:

- 13 δήμοι έχουν εγγράψει δάνειο άνω των 10 εκατ. €

- 28 Δήμοι έχουν εγγράψει δάνειο ύψους 4 μέχρι 10 εκατ. € και

- 40 Δήμοι έχουν εγγράψει δάνειο ύψους 1 μεχρι 4 εκατ. €.

Σύνολο απαιτήσεων

Ταυτόχρονα με την οικονομική αδυναμία να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους οι Δήμοι εμφανίζουν αδυναμία είσπραξης ιδίων εσόδων. Οι συνολικές απαιτήσεις τους ανέρχονται στο ποσό των 1.650 εκ € εκ των οποίων τα 1.400 εκατ. οφείλονται σε μη εισπραχθέντες φόρους, τέλη και δικαιώματα και επιβληθέντα πρόστιμα.

Στόχος του Προγράμματος Εξυγίανσης

Στόχοι του Προγράμματος Εξυγίανσης είναι:

- Η άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος των υπερχρεωμένων ΟΤΑ και των συνεπειών που αυτό επιφέρει στις υπηρεσίες που παρέχονται στους πολίτες και στην οικονομική επιβίωση των επιχειρήσεων που συναλλάσσονται με τους ΟΤΑ.

- Η μακροχρόνια διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητάς τους.

Διαδικασία ένταξης στο Πρόγραμμα Εξυγίανσης

Σε περίπτωση που μετά τη μείωση του επιτοκίου, την επιμήκυνση αποπληρωμής του χρέους αλλά και τα χαμηλότοκα δάνεια από το ΤΠκΔ ο δήμος εξακολουθεί να αντιμετωπίζει οικονομικό πρόβλημα τόσο εντάσσεται στο Πρόγραμμα Εξυγίνασης: ή με αίτημα του σύμφωνα με το άρθρο 262 παράγραφος 3 του Ν 3852/10 ή υποχρεωτικά σύμφωνα με το άρθρο 262 παράγραφος 4 του Ν 3852/10.

Σε αυτή την περίπτωση τα βήματα που ακολουθούνται είναι:

1. Διαπίστωση ανάγκης οικονομικής αξιολόγησης, βάσει αντικειμενικών κριτηρίων

2. Εκτίμηση της οικονομικής κατάστασης του υπό αξιολόγηση ΟΤΑ από ορκωτούς ελεγκτές

3. Εκπόνηση ειδικού επιχειρησιακού προγράμματος εξυγίανσης

4. Έγκριση του προγράμματος από ανεξάρτητη Ελεγκτική Επιτροπή με επικεφαλής από το Ελεγκτικό Συνέδριο

Υποχρεώσεις ενταγμένων ΟΤΑ στο Πρόγραμμα Εξυγίανσης.

Βασική υποχρέωση των ΟΤΑ που εντάσσονται στο πρόγραμμα εξυγίανσης είναι η ανάληψη της υποχρέωσης μείωσης δαπανών και αύξησης των ιδίων εσόδων τους. Στην κατεύθυνση αυτή επιμέρους υποχρεώσεις είναι:

- Υποχρέωση διάθεσης μέρους ή του συνόλου των εσόδων, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από ΣΑΤΑ, προς επίτευξη των στόχων του εν λόγω Προγράμματος. Η ΣΑΤΑ θα χρηματοδοτεί, κατά περίπτωση, μόνο έργα για συντήρηση - επισκευή των υποδομών

- Πάγωμα ή περιορισμό χρηματοδότησης ορισμένων κωδικών (δημόσιες σχέσεις, εκδηλώσεις κλπ.)

- Πάγωμα ή περιορισμό των προσλήψεων και συμβάσεων

- Υποχρέωση υλοποίησης του Προγράμματος με βάση συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, που δεν θα υπερβαίνει τη δημοτική περίοδο

- Οι ανωτέρω υποχρεώσεις, συνολικά ή εν μέρει, μπορεί να αφορούν μόνο σε μια δημοτική ενότητα του δήμου, εφόσον μόνο εκεί διαπιστώνεται το πρόβλημα.

Καστανίδης: Το ΥΠΕΣ θα βοηθήσει τους δήμους

Ο Χάρης Καστανίδης, από την πλευρά του, σημείωσε πως δεν είναι δυσεπίλυτα τα προβλήματα των δήμων και το υπουργείο Εσωτερικών θα κάνει ό,τι μπορεί για να τους βοηθήσει.

Χαρακτήρισε, δε, τη βάση δεδομένων μέσω της οποίας έγινε και η καταχώρισή τους σε κόκκινους, πορτοκαλί κτλ. δήμους, τη βάση Ραγκούση δηλαδή, εξαιρετική· ωστόσο, όπως είπε, η σημερινή κατάταξη των δήμων είναι προσωρινή.

Περισσότερα στο www.aftodioikisi.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: