Ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης βρίσκεται στα πρόθυρα
οικονομικής «ασφυξίας», στο πλαίσιο της εφαρμογής, μεταξύ άλλων και των προσφάτως ψηφισθέντων νόμων, ενώ όσον αφορά το προσωπικό της, έχει καταγραφεί ραγδαία μείωση. Έπειτα από μια περίοδο όπου η Αυτοδιοίκηση συγκρούστηκε επανειλημμένα με το κεντρικό κράτος, δημιουργεί εντύπωση το γεγονός ότι στις προγραμματικές θέσεις ορισμένων κομμάτων γίνεται λιτή αναφορά στο θεσμό.
Χαρακτηριστικό είναι και ότι πολλοί δήμαρχοι δεν διστάζουν να διατυπώσουν την άποψη ότι θα ήταν προτιμότερο να αναφερθούν τα κόμματα με πιο σαφή τρόπο ως προς τις πολιτικές τους που αναφέρονται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η aftodioikisi.gr παρουσιάζει και παραθέτει προς σύγκριση τις σχετικές με τον θεσμό αναφορές στα προγράμματα των κομμάτων:
ΝΔ
Ίδιαίτερη έμφαση στις προεκλογικές η προηγούμενες εξαγγελίες της αναφορικά με την Αυτοδιοίκηση, το κυβερνών κόμμα έχει δώσει στην απόδοση του συνόλου των χρημάτων που συγκεντρώνονται από τον ΕΝΦΙΑ στις τοπικές αρχές. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, ξεκίνησε την παρουσίαση του οδικού χάρτη με αναφορά στον ΕΝΦΙΑ και τόνισε ότι θα μειωθεί από το 2015, ώστε να αποφέρει έσοδα στο 1% του ΑΕΠ και να αποδοθεί απευθείας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Κατά τα λοιπά, μέχρι προσφάτως, στο προεκλογικό της πρόγραμμα, η ΝΔ έκανε λόγο για μια θεσμικά ισχυρή, λειτουργικά ανεξάρτητη και οικονομικά αυτάρκη Τοπική Αυτοδιοίκηση και επεδίωκε: Την επανεξέταση των χωροταξικών αστοχιών, που έγιναν κατά την εφαρμογή του «Καλλικράτη», με στόχο την ενίσχυση της αναπτυξιακής φυσιογνωμίας και προοπτικής των νέων ΟΤΑ. Ξεκάθαρες αρμοδιότητες με διασφαλισμένους πόρους στους νέους δήμους, όπως προβλέπει το Σύνταγμα. Σαφής οριοθέτηση της σχέσης μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης. Απλούστευση της λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με κατάργηση άχρηστων γραφειοκρατικών δομών και μείωση του αριθμού των δημοτικών συμβούλων. Ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στην Τοπική Διακυβέρνηση με δυνατότητα διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων, διευκόλυνση συμμετοχής στις δημόσιες συνεδριάσεις, υποχρέωση δημόσιας λογοδοσίας των τοπικών Αρχών κ.ά. Διαμόρφωση νέου χρηματοδοτικού πλαισίου για τους δήμους και τις περιφέρειες, ώστε να μπορούν: - να ασκούν πολιτικές φορολογικής αποκέντρωσης,να εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες του ιδιωτικού τομέα (outsourcing), - να ακολουθούν κανόνες χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, διαφάνειας και ουσιαστικού ελέγχου λειτουργίας, - να προωθούν σημαντικά τοπικά και περιφερειακά αναπτυξιακά έργα αξιοποιώντας, εκτός από τους εθνικούς και τους ευρωπαϊκούς πόρους, - έξυπνα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως ΣΔΙΤ, Συμβάσεις Παραχώρησης, Ομόλογα Έργων κ.ά.
ΣΥΡΙΖΑ
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ από τη ΔΕΘ, έκανε λόγο για ριζική αναδιαμόρφωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αναφέροντας ότι «ο “Καλλικράτης” θα αντικατασταθεί από ένα νέο θεσμικό πλαίσιο». Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ ο «Καλλικράτης» υπήρξε μία διαλυτική «απορρύθμιση» της Αυτοδιοίκησης, αποτυπώνοντας θεσμικά την αντιδημοκρατική και νεοφιλελεύθερη αντίληψη, που έφτασε στο αποκορύφωμά της, με τα μνημονιακά μέτρα των τελευταίων χρόνων. Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ, το νέο θεσμικό πλαίσιο που προτείνεται θέτει ως επίκεντρο την πραγματική δημοκρατία, την ανοιχτή και διαφανή λειτουργία των Ο.Τ.Α., τη συλλογικότητα, τον πλουραλισμό, τη λήψη των αποφάσεων από τα «κάτω» προς τα «πάνω» και αυτή η διαφορετική φιλοσοφία αποτυπώνεται σε συγκεκριμένα μέτρα, που αφορούν την επανεξέταση της χωροταξίας, με λειτουργικά κριτήρια και τη σύμφωνη γνώμη της κοινωνίας, την καθιέρωση της απλής αναλογικής, ως πάγιου εκλογικού συστήματος σε όλες τις βαθμίδες και τα Όργανα της Αυτοδιοίκησης, την ενίσχυση των Συλλογικών Οργάνων, τη θέσπιση μορφών ενδοδημοτικής και ενδοπεριφερειακής αποκέντρωσης και τοπικής δημοκρατίας, την καθιέρωση μηχανισμών δημόσιας λογοδοσίας και κοινωνικού ελέγχου. Στόχος του ΣΥΡΙΖΑ ένα θεσμικό πλαίσιο, που θα ξανακάνει την Αυτοδιοίκηση θεσμό λαϊκής εξουσίας. Στην κατεύθυνση αυτή το κόμμα εξετάζει την απευθείας μεταβίβαση μέρους των φορολογικών εσόδων στην Αυτοδιοίκηση, με ταυτόχρονη δημιουργία ενός μηχανισμού σύγκλισης, που θα εξασφαλίζει τη δίκαιη αναδιανομή των πόρων, μεταξύ πλούσιων και φτωχότερων Δήμων.
Παράλληλα, ο ΣΥΡΙΖΑ προσανατολίζεται στη μετατροπή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων σε Αναπτυξιακή Τράπεζα, που θα παρέχει με δίκαιους και βιώσιμους όρους τους απαραίτητους πόρους στους Δήμους και τις Περιφέρειες για την υλοποίηση των αναπτυξιακών τους πρωτοβουλιών. Αναφορικά με τις περιφέρειες ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι απαιτείται αρχικά η ουσιαστική, πολιτική και συμβολική αναβάθμισή τους, δηλαδή να αποκτήσουν τις αρμοδιότητες, που θα επιτρέψουν πράγματι στα περιφερειακά συμβούλια να λειτουργήσουν ως 13 «μικρά κοινοβούλια», να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν συνολικές περιφερειακές πολιτικές. Σε περίπτωση νίκης στις εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει η νέα κυβέρνηση της Αριστεράς να αποτελέσει ένα νέο, πρωτόγνωρο υπόδειγμα άσκησης της εξουσίας στη χώρα. Το κόμμα εστιάζει σε τρεις μεγάλους πυλώνες: Πρώτον, ο εκδημοκρατισμός, με προτεραιότητα την αλλαγή του εκλογικού νόμου και την καθιέρωση της απλής αναλογικής – κάτι που σήμερα συζητείται μόνο προσχηματικά και λόγω σκοπιμότητας. Δεύτερον, η άμεση στήριξη των Ο.Τ.Α., με διασφάλιση της οικονομικής τους βιωσιμότητας, κατάργηση των διαλυτικών μνημονιακών μέτρων, άρση της πολιτικής των απολύσεων κ.λπ. Τρίτον, η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, αφενός με ενίσχυση των δομών κοινωνικής πολιτικής των Ο.Τ.Α., αφετέρου, με την άμεση ανάληψη πρωτοβουλιών, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους Φορείς, για άρση του κοινωνικού περιθωρίου, στο οποίο έχουν καταδικαστεί χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες στη χώρα μας.
Αναφορικά με το εκλογικό σύστημα του α’ βαθμού Τ.Α., το προγραμματικό κείμενο του ΣΥΡΙΖΑ που τέθηκε σε διαβούλευση, εστιάζει σε επτά σημεία
1.Οι δημοτικές εκλογές γίνονται κάθε 4 ή 5 χρόνια (υπάρχουν ισοδύναμα επιχειρήματα υπέρ και των δύο εκδοχών), τη δεύτερη Κυριακή του Νοεμβρίου, ταυτόχρονα και στους δύο βαθμούς της Τ.Α., και η εγκατάσταση των νέων αρχών γίνεται την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους.
2.Τα υπάρχοντα κωλύματα υποψηφιότητας για τους δημόσιους υπαλλήλους καταργούνται.
3.Προβλέπεται ρητά ότι ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων καθορίζεται με βάση τα επίσημα στοιχεία της τελευταίας απογραφής, σύμφωνα με τον νόμιμο πληθυσμό.
4.Καταργείται το άρθρο 32 του νόμου 3852/2010, που κατανέμει τις έδρες, δίνοντας τα 3/5 στονεπιτυχόντα συνδυασμό και τα υπόλοιπα 2/5 στους επιλαχόντες.
5.Η εκλογή των δημοτικών συμβούλων γίνεται με βάση το εκλογικό σύστημα της αναλογικής τωνυπολοίπων (χωρίς το +1 που έχει το υπάρχον εκλογικό σύστημα) και με βάση τα αποτελέσματα τηςπρώτης Κυριακής.
6.Γίνονται επαναληπτικές εκλογές (β’ γύρος) την επόμενη Κυριακή, μόνο για την εκλογή του Δημάρχου, ανάμεσα στους δύο πρώτους συνδυασμούς, εάν κανένας συνδυασμός δεν συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των εγκύρων ψηφοδελτίων.
7.Προβλέπεται για τους Δημάρχους όριο δύο μόνο διαδοχικών θητειών, με τη δυνατότητα να πραγματοποιούν άλλη μία θητεία, με την πάροδο μίας αυτοδιοικητικής περιόδου. Αναφορικά με τις αρμοδιότητες:
1. Ανάληψη από τους Δήμους των αρμοδιοτήτων που προκύπτουν εκ του ρόλου τους (πολιτική έκφραση/εκπροσώπηση, κοινωνική αλληλεγγύη, εξασφάλιση βασικών υποδομών, πολιτιστική αναπαραγωγή, αντιμετώπιση έκτακτων περιστάσεων, αναπτυξιακός σχεδιασμός).
2. Επιπλέον ανάληψη από τους Δήμους εκείνων των κρατικών αρμοδιοτήτων που αφορούν την καθημερινότητα των πολιτών και αποσκοπούν στην καλύτερη δυνατή εξυπηρέτησή τους.
3. Αποφασιστικός διαχωρισμός αρμοδιότητας μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με βάση τον κύκλο των δημόσιων πολιτικών.
4. Οι ΟΤΑ αναλαμβάνουν στο χωρικό τους επίπεδο, αφενός την υλοποίηση των εθνικών δημόσιων πολιτικών, στα πλαίσια του δημοκρατικού προγραμματισμού, και αφετέρου την ανάπτυξη (σχεδιασμό, υλοποίηση και έλεγχο) τοπικών δημόσιων πολιτικών.
Αναφορικά με τ0 Σύστημα Διακυβέρνησης των ΟΤΑ α’ βαθμού:
1. Απλοποίηση του Συστήματος Διακυβέρνησης των Δήμων, με τρία βασικά όργανα : – Δημοτικό Συμβούλιο : εκλέγεται με αναλογικό τρόπο (βλ. παραπάνω) και αποτελεί το όργανο λήψης των αποφάσεων στρατηγικού χαρακτήρα, – Δημοτική Επιτροπή Διοίκησης : εκλέγεται από το σύνολο του Δημοτικού Συμβουλίου και αποτελεί όργανο λήψης των αποφάσεων επιχειρησιακού επιπέδου, – Δήμαρχος : εκλέγεται άμεσα (βλ. παραπάνω) και αποτελεί τον προϊστάμενο του διοικητικού μηχανισμού του Δήμου.
2. Παράλληλα, λειτουργία Οικονομικής Επιτροπής, αντίστοιχης με τη σημερινή.
3. Δυνατότητα κάθε Δημοτικού Συμβουλίου να συγκροτεί άλλα όργανα (επιτροπές κ.λπ.), ανάλογα με τις ανάγκες του.
4. Σαφής οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων και ευθυνών μεταξύ των αιρετών συμβούλων και των επαγγελματιών/υπαλλήλων του Δήμου και επίβλεψη της εφαρμογής της συγκεκριμένης αρχής από ένα Υπηρεσιακό Συμβούλιο σε επίπεδο Περιφέρειας.
5. Κατάργηση του μέτρου της διαθεσιμότητας/των απολύσεων εργαζομένων στους ΟΤΑ.
6. Λειτουργία των ΟΤΑ με όρους στρατηγικής διοίκησης – Μακροπρόθεσμα και επιχειρησιακά προγράμματα, στοχοθεσία-μετρήσεις, λογοδοσία.
7. Κατάργηση του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ.
8. Υποχρεωτική λειτουργία και αναβάθμιση των οργάνων, θεσμών και μηχανισμών συμμετοχής των πολιτών και δέσμευση των Δημοτικών Αρχών από τις αποφάσεις τους (βλ. αναλυτικά παρακάτω). 9. Αναδιάρθρωση και απλοποίηση των μηχανισμών εποπτείας επί των ΟΤΑ – Διασφάλιση ότι πραγματοποιείται αυστηρά και μόνο έλεγχος νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας (όπως συχνά συμβαίνει με τους ελέγχους των Γ.Γ. των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου) – Θέσπιση διαδικασιών εσωτερικού ελέγχου.
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
Το Ποτάμι υπογραμμίζει ότι η δημοκρατία χρειάζεται να στραφεί προς τις τοπικές κοινωνίες. «Μια παράλληλη αλλά συνδεδεμένη μεταρρύθμιση είναι η ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης με την ίδρυση μητροπολιτικών δήμων και με την παραχώρηση ευθυνών αλλά και πόρων. Ο φόρος ακινήτων θα μπορούσε να περάσει στους δήμους αντί άλλης “κεντρικής ενίσχυσης”, έτσι ώστε οι τοπικές αρχές να λογοδοτούν απευθείας προς τους φορολογουμένους και χρήστες των υπηρεσιών τους», αναφέρει το κόμμα. Σύμφωνα με το Ποτάμι «ο χάρτης και οι αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να επαναξετασθούν. Στόχος είναι η παραγωγή έργου και όχι η παραγωγή χαρτιών μέσα από αλληλοσυγκρουόμενες αρμοδιότητες Δήμων και Περιφερειών. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει αρμοδιότητες αλλά και τους πόρους, για να ανταποκριθεί σε αυτές. Ο εξορθολογισμένος φόρος των ακινήτων πρέπει τόσο να καθορίζεται, όσο και να εισπράττεται από την τοπική αυτοδιοίκηση. Αυτή θα είναι και η βασική πηγή εσόδων της», επισημαίνει.
Παράλληλα υποστηρίζει ότι τοπικά ή επί μέρους θέματα μπορούν να αντιμετωπίζονται με την άμεση έκφραση της βούλησης των πολιτών σε θεσμοθετημένες τοπικές συνελεύσεις. «Tεχνολογικά μέσα, όπως είναι η δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας μπορούν να αξιοποιηθούν για τέτοιους σκοπούς. Tα συμβούλια της γειτονιάς μπορούν να λειτουργήσουν τόσο παράλληλα, όσο και ανεξάρτητα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Mπορούν να ανασυστήσουν το θεσμό της κοινότητας, χωρίς εκπροσώπηση και επιχορήγηση, αλλά με διαφάνεια και συμμετοχή». Το πρόγραμμα του Ποταμιού προβλέπει ότι σε όλους τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα γίνονται εξονυχιστικοί έλεγχοι δαπανών, πληρωμών και τήρησης της νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο αλλά και ελεγκτικές εταιρίες. Πρέπει να γίνει άμεση ενεργοποίηση του θεσμού της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ και του Ελεγκτή Νομιμότητας που συστήθηκε με τον «Καλλικράτη». Επίσης το Ποτάμι προτείνει «ένα νέο εκλογικό σύστημα με διπλό ψηφοδέλτιο (μονοεδρικές και κομματικό) ώστε να μειωθεί η επιρροή του χρήματος στην πολιτική και να περιοριστεί η εξάρτηση των υποψηφίων βουλευτών από την εύνοια των ΜΜΕ. Το σύστημα των μονοεδρικών θα βοηθήσει τις τοπικές κοινωνίες να επιλέξουν πρόσωπα που έχουν διακριθεί στην τοπική κοινωνία και βρίσκονται πιο κοντά στους ψηφοφόρους».
ΚΚΕ
Παγίως το ΚΚΕ υπογραμμίζει την ανάγκη του «αγώνα για την απεξάρτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από τους μηχανισμούς και τις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κεντρικής εξουσίας», προτείνοντας μέτρα για τη δημοκρατική αποκέντρωση, τη διασφάλιση πόρων και ουσιαστικών αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ και την καθιέρωση αιρετής Αυτοδιοίκησης Γ’ βαθμού. Σύμφωνα με το ΚΚΕ, «το γνωστό σχέδιο “Καλλικράτης” είναι η προαποφασισμένη από 10ετίας νέα αλλαγή της διοικητικής δομής είναι πλήρως εναρμονισμένη με την πολιτική στήριξης της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, που αποκτούν, μέσω των νέων θεσμών, μεγαλύτερες δυνατότητες δράσης και κερδοφορίας, αδειάσματος της τσέπης των εργαζομένων». Όπως συμπληρώνει, «με τον “Καλλικράτη” θεσμοθετούνται, στις σημερινές συνθήκες αναγκών του κεφαλαίου, τα τρία επίπεδα της αστικής κρατικής δομής: κεντρική – περιφερειακή και τοπική διοίκηση. Καμιά αυταπάτη! Καμιά διοικητική μεταρρύθμιση του αστικού κράτους δεν μπορεί να υπηρετήσει τη λαϊκή οικογένεια…
Η “Αυτοδιοίκηση” και η “αποκέντρωση” στην Ελλάδα έχουν γίνει ένα ακόμα προπαγανδιστικό σύνθημα στα χείλη των εκπροσώπων της δικτατορίας των μονοπωλίων και του κράτους τους, προκειμένου να συσκοτίσουν την ουσία της “μεταρρύθμισης” που βάζει ταφόπλακα στα δικαιώματα των λαϊκών στρωμάτων σε όλους τους τομείς της καθημερινότητάς τους, ακόμα και σε αυτήν την παρωδία “Αυτοδιοίκησης” – “αποκέντρωσης” που γνωρίσαμε τις τελευταίες δεκαετίες». Μεταξύ άλλων, το ΚΚΕ προτείνει: Κατάργηση κάθε είδους τοπικής φορολογίας, ανταποδοτικών, αντισταθμιστικών και άλλων τελών, όπως του τέλους παρεπιδημούντων για τις μικρές επιχειρήσεις, καθώς και κάθε έμμεσης φορολογίας (ΦΠΑ σε είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, σε υπηρεσίες Υγείας, σε φάρμακα και σε οικιακά τιμολόγια των πρώην ΔΕΚΟ) που χτυπάνε το λαϊκό εισόδημα. Αμεση κατάργηση όλων των διοδίων σε όλη τη χώρα. Αύξηση της φορολόγησης κατά 45% των επιχειρηματικών κερδών, της εκκλησιαστικής περιουσίας και αύξηση του ΦΠΑ στα είδη πολυτελείας. Πλήρης και επαρκής κρατική χρηματοδότηση όλων των οργάνων της τοπικής διοίκησης από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη λειτουργία των υπηρεσιών τους. Διεκδικούμε την πλήρη επιστροφή των παρακρατηθέντων.
Τα χρήματα αυτά ανήκουν στους εργαζόμενους. Αφαιρούνται, άμεσα ή έμμεσα, από το εισόδημά τους και αναπληρώνονται από πρόσθετους φόρους και τέλη που επιβάλλονται σε βάρος τους. Κεντρικός σχεδιασμός από ανάλογους κρατικούς φορείς, που θα προγραμματίζουν, θα κατασκευάζουν και θα διαχειρίζονται έργα σύμφωνα με τα προβλήματα και τις ανάγκες των εργαζομένων (π.χ. λαϊκή κατοικία, σύγχρονα σχολεία, προσχολικά κέντρα, πολιτιστικά κέντρα, κέντρα υγείας, προστασία από πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμούς, έντονα καιρικά φαινόμενα, κατολισθήσεις, αποκλεισμούς από χιονοπτώσεις κ.λπ., ρύπανση του αέρα, ρύπανση και μόλυνση των υδάτων, έργα άρδευσης, επίλυση του αποχετευτικού σε ολόκληρες περιοχές, ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων, έμφαση στην ανακύκλωση μακριά από κάθε ιδιωτικοποίηση, ενάντια στην καύση απορριμμάτων. Περιβαλλοντικός σχεδιασμός αντιπλημμυρικών έργων και αποκλειστική κρατική και ολοκληρωμένη διαχείριση υδάτινων πόρων που θα αφορά στην έρευνα, στην προστασία και την αξιοποίησή τους συνολικά στη χώρα και κατά υδατικά διαμερίσματα. Προστασία ελεύθερων χώρων από την τσιμεντοποίηση, του περιαστικού πρασίνου των ορεινών όγκων, περιορισμός των συντελεστών δόμησης, απαλλοτριώσεις για την ανάπτυξη του πράσινου σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, καθώς και προστασία των ποταμών, λιμνών, θαλασσών από τη βιομηχανική ρύπανση και των παραλιών από τα φερτά υλικά. Δίκτυα όμβριων υδάτων στις πόλεις και συντήρησή τους. Αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα μεγάλα αστικά κέντρα, του θορύβου, της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Ανάδειξη των περιβαλλοντικών προβλημάτων του πλανήτη και της χώρας. Αποκάλυψη των αιτιών και των ενόχων των διεθνικών μονοπωλίων των ιμπεριαλιστικών χωρών της ΕΕ και ενάντια στις ιμπεριαλιστικές στρατιωτικές επεμβάσεις και πολέμους. Κρατικό δίκτυο υποδομών κοινωνικών εγκαταστάσεων με δωρεάν πλήρεις υπηρεσίες για την οικογένεια, το παιδί, τα άτομα τρίτης ηλικίας, τα ΑμΕΑ, χωρίς προϋποθέσεις και εξαιρέσεις. Δωρεάν κρατικές παιδικές κατασκηνώσεις για όλα τα παιδιά των εργαζομένων και των ανέργων, των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Απορρίπτουμε τη λειτουργία των κοινωνικών υπηρεσιών με τα ληξιπρόθεσμα ευρωενωσιακά προγράμματα για λίγους, με υποβαθμισμένες και ανεπαρκείς παροχές. Για όσο διάστημα αυτά λειτουργούν, διεκδικούμε να παρέχονται πλήρεις υπηρεσίες σε όλους, με επαρκή ανάπτυξη και πλήρη στελέχωση των υποδομών.
Αντιπαλεύουμε κάθε μέτρο αποκέντρωσης – διαφοροποίησης των σχολικών προγραμμάτων και των σχολείων (ευέλικτη ζώνη, ευρωπαϊκά προγράμματα, αξιολόγηση εκπαιδευτικών και σχολικών μονάδων, πρόσληψη εκπαιδευτικών από τους ΟΤΑ) που διευρύνει τις ταξικές διακρίσεις, επιβαρύνει οικονομικά τις λαϊκές οικογένειες, αυξάνει την κερδοφορία του κεφαλαίου. Απορρίπτουμε τις «ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας» που συγκαλύπτουν και εντείνουν τις μορφωτικές ανισότητες. Καμία είσοδος επιχειρηματικών συμφερόντων, με το μανδύα της τοπικής κοινωνίας ή των ΜΚΟ, στο περιεχόμενο, στη διοίκηση και γενικά στη διαχείριση των σχολικών μονάδων. Καμιά αύξηση των δημοτικών τελών για τη λειτουργία των σχολείων ή την ίδρυση δημοτικών «πανεπιστημίων» και σχολών, κανένα πρόσθετο χαράτσι άμεσα στους γονείς, κανένας «σπόνσορας» στην εκπαίδευση. Μαζικές προσλήψεις εκπαιδευτικού προσωπικού, με μοναδική προϋπόθεση το πτυχίο. Μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων.
Η πρόσληψη των εκπαιδευτικών και του κάθε είδους βοηθητικού προσωπικού να γίνεται σε κεντρικό επίπεδο. Κατάργηση των ιδιωτικών βρεφονηπιακών σταθμών και νηπιαγωγείων καθώς και των αντίστοιχων δημοτικών που λειτουργούν σε ανταποδοτική βάση. Άμεση κατάργηση των τροφείων. Μόνιμη σταθερή δουλειά για όλους. Μονιμοποίηση όλων όσοι δουλεύουν με ελαστικές σχέσεις εργασίας χωρίς όρους και προϋποθέσεις και την απαγόρευση με νόμο αυτών των μορφών εργασίας. Κατάργηση των stage σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και κάθε μορφής ανασφάλιστης εργασίας. Αντιπαλεύουμε τη γενίκευση της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων και την επέκταση της εφαρμογής «ευέλικτων εργασιακών σχέσεων» στους ΟΤΑ μέσω προγραμμάτων περιορισμένου χρόνου, Τοπικών Πρωτοβουλιών Απασχόλησης, προγραμμάτων κατάρτισης, ή άλλων μέσω ΟΑΕΔ, κ.λπ., αλλά και οποιωνδήποτε άλλων μορφών επιχειρήσεων. Ενταξη των εργαζομένων των δημοτικών επιχειρήσεων που κλείνουν στις υπηρεσίες του δήμου με μόνιμη σταθερή σχέση εργασίας, πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Ενταξη και άλλων ειδικοτήτων και κλάδων στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα. Κατάργηση των αρνητικών προϋποθέσεων (επασφάλιστρο κ.ά.) του ισχύοντα νόμου. Ανάπτυξη τοπικής πολιτιστικής δραστηριότητας επιστημονικά σχεδιασμένης και οργανωμένης – σε συνεργασία με τις κεντρικές πολιτιστικές δομές – ώστε να υπηρετεί την πολιτιστική – μορφωτική ανάπτυξη του λαού και όχι την κερδοφορία των μονοπωλίων του τουρισμού και του θεάματος.
Ιδρυση κρατικών θεάτρων και κρατικών μουσικών συνόλων σε κάθε πρωτεύουσα νομού με ελεύθερη είσοδο για όλο το λαό. Καταδικάζουμε την πολιτική της ραγδαίας εμπορευματοποίησης και κερδοσκοπικής λειτουργίας των θεσμών πολιτιστικής παρέμβασης των ΟΤΑ (Πολιτιστικοί Οργανισμοί, Δημοτικές Επιχειρήσεις Πολιτισμού, Φεστιβάλ, Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, Δημοτικά Μουσικά Σύνολα, Δημοτικές Πινακοθήκες, κ.λπ.) που υποβιβάζει διαρκώς το επίπεδο του καλλιτεχνικού έργου, καταργεί τη δωρεάν προσφορά του στο λαό και ανοίγει διάπλατα τις πόρτες στους ιδιώτες μεγαλοεπιχειρηματίες του πολιτισμού. Να παύσει η λειτουργία και να αποκαθηλωθούν από τους δρόμους οι κάμερες παρακολούθησης. Καμία επέκταση σε παιδικές χαρές, σχολεία, κ.λπ. Εφαρμογή της απλής αναλογικής στην εκλογή των οργάνων της τοπικής και περιφερειακής διοίκησης. Κατάργηση των ρυθμίσεων που περιορίζουν την αντιπροσωπευτικότητα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Έμμεση εκλογή του δημάρχου και του περιφερειάρχη με δυνατότητα ανάκλησης μέσω των δημοτικών συμβουλίων που τους εκλέγουν.
ΠΑΣΟΚ
Σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ – Δημοκρατική Παράταξη η ουσιαστική αποκέντρωση πρέπει να ολοκληρωθεί, ώστε οι Περιφέρειες και οι Δήμοι να οργανώσουν το αναπτυξιακό τους μέλλον με βάση τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα. «Το ΠΑΣΟΚ-ΔΠΠ προτείνει ένα νέο διοικητικό σύστημα, ένα σύγχρονο παρεμβατικό κράτος δημοσιονομικής σύνεσης και διαχειριστικής επάρκειας, με σκοπό την αναπτυξιακή και παραγωγική επανεκκίνηση της χώρας, καθώς και τη θεαματική βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Σε αυτό το πλαίσιο, η ασφάλεια των πολιτών είναι απαράγραπτο δημόσιο αγαθό και συνιστά θεμελιώδη προτεραιότητα του κράτους δικαίου», αναφέρει το κόμμα, εστιάζοντας, ειδικά για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, στις εξής θέσεις:
1. Να θεσμοθετήσουμε την περαιτέρω αυτονομία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δίνοντας της αρμοδιότητες, αλλά και την ουσιαστική διαχείριση των πόρων που αυτή διαθέτει, μέσα από ένα σύστημα ανταποδοτικής τοπικής φορολογίας.
2. Να τολμήσουμε να υποστηρίξουμε την ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων από φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ή με κύριο άξονα αυτούς.
Να θέσουμε, ωστόσο, ένα σαφές πλαίσιο, που θα διασφαλίζει την αξιοκρατία, τόσο στην επιλογή των καθηγητών όσο και στη δυνατότητα να φοιτούν σε αυτό νέοι και νέες που θα κρίνονται με βάση τις ικανότητές τους και όχι με βάση τις εισοδηματικές τους δυνατότητες.
3. Να προσδώσουμε εξουσία στους δήμους της χώρας, η οποία δεν θα αφαιρείται, ούτε θα περιορίζεται. Για την εκχώρηση νέων αρμοδιοτήτων από το κράτος να λαμβάνονται υπόψη οι πόροι και τα μέτρα πολιτικής, ώστε να εξασφαλίζεται η επιτυχής δράση. Οι αυτοδιοικητικές αρχές, εκτός από τη δυνατότητα να αποκτούν τοπικά δημόσια έσοδα, να ασκούν τη με βάση το Σύνταγμα δυνατότητα άσκησης φορολογικής εξουσίας. Με τον τρόπο αυτό, θα εξασφαλίζεται νομοθέτηση ορίων και θα περιορίζονται οι οικονομικές ανισότητες, μέσα από ένα πρόγραμμα αναδιανομής πόρων και εσόδων.
4. Να δώσουμε δυνατότητα στην τοπική αυτοδιοίκηση να εφαρμόζει εθνικά προγράμματα σχετικά με την παιδεία και με το σύστημα υγείας, αναλαμβάνοντας ευθύνη τόσο για το προσωπικό, όσο και για τις υποδομές που απαιτούνται. 5. Να εισαγάγουμε νέες μορφές μόνιμης απασχόλησης, που θα επιτρέπουν στους δήμους να στελεχώνονται με προσωπικό άρτια εκπαιδευμένο. Η επιλογή του προσωπικού αυτού να γίνεται με τη διεξαγωγή διαγωνισμών μέσω ΑΣΕΠ. Το νέο αυτό ρυθμιστικό πλαίσιο να περιλαμβάνει και την παροχή κινήτρων στους εργαζόμενους, ενώ σε καμιά περίπτωση να μην συνδέεται με απολύσεις. Να υπάρξει ένα πιο άμεσο και αποτελεσματικό πειθαρχικό δίκαιο. 6. Να καθιερώσουμε την αξιοποίηση των τοπικών και των εθνικών πόρων να είναι ευθύνη των αυτοδιοικητικών αρχών. Ο ρόλος του κράτους να περιορίζεται στην οικονομική ενίσχυση, και ιδιαιτέρα στις επενδύσεις που ενισχύουν το συγκριτικό πλεονέκτημα κάθε περιοχής.
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ (ΑΝ.ΕΛΛ.)
Σκέλος του προγράμματος για τη Δημόσια Διοίκηση, αποτελούν οι θέσεις των «Ανεξάρτητων Ελλήνων» για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι προγραμματικές αυτές θέσεις προβλέπουν: - Διεξαγωγή τοπικών – εθνικών δημοψηφισμάτων με στόχο την εφαρμογή στην πράξη της άμεσης δημοκρατίας. - Χρηματοδότηση των ΟΤΑ από την προτεινόμενη Ελληνική Τράπεζα Επενδύσεων για έργα τοπικών υποδομών. - Δημιουργία μηχανισμού κεντρικού έλεγχου ευρωπαϊκών κονδυλίων (από ΕΣΠΑ, Jessica κτλ) που αφορούν στους ΟΤΑ για μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού οφέ-λους. - Εφαρμογή της επιστολικής ψήφου των απόδημων στην πράξη, προκειμένου να ασκήσουν επιτέλους όλοι οι Έλληνες το δικαίωμα συμμετοχής τους στις εθνικές εκλογές.
- Αναθεώρηση του νόμου “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ”, λαμβάνοντας υπ’ όψιν γεωγραφικές ι-διαιτερότητες, όπως νησιωτικότητα και απομόνωση ορεινών περιοχών. - Κωδικοποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας σε κάθε τομέα δράσης της Δημόσιας Διοίκησης, με προτεραιότητα το φορολογικό δίκαιο. - Υιοθέτηση λογισμικού ανοιχτού κώδικα από τη Δημόσια Διοίκηση για μείωση του κόστους και ανάπτυξη εγχώριας τεχνογνωσίας. Ανάθεση του χωροταξικού σχεδιασμού και του τοπικού αναπτυξιακού προγραμ-ματισμού στις Περιφέρειες (δευτεροβάθμιους ΟΤΑ).
http://www.aftodioikisi.gr/proto-thema/ta-programmata-ton-kommaton-gia-tin-aftodioikisi-oi-diafores-kai-oi-omoiotites
Χαρακτηριστικό είναι και ότι πολλοί δήμαρχοι δεν διστάζουν να διατυπώσουν την άποψη ότι θα ήταν προτιμότερο να αναφερθούν τα κόμματα με πιο σαφή τρόπο ως προς τις πολιτικές τους που αναφέρονται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η aftodioikisi.gr παρουσιάζει και παραθέτει προς σύγκριση τις σχετικές με τον θεσμό αναφορές στα προγράμματα των κομμάτων:
ΝΔ
Ίδιαίτερη έμφαση στις προεκλογικές η προηγούμενες εξαγγελίες της αναφορικά με την Αυτοδιοίκηση, το κυβερνών κόμμα έχει δώσει στην απόδοση του συνόλου των χρημάτων που συγκεντρώνονται από τον ΕΝΦΙΑ στις τοπικές αρχές. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, ξεκίνησε την παρουσίαση του οδικού χάρτη με αναφορά στον ΕΝΦΙΑ και τόνισε ότι θα μειωθεί από το 2015, ώστε να αποφέρει έσοδα στο 1% του ΑΕΠ και να αποδοθεί απευθείας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Κατά τα λοιπά, μέχρι προσφάτως, στο προεκλογικό της πρόγραμμα, η ΝΔ έκανε λόγο για μια θεσμικά ισχυρή, λειτουργικά ανεξάρτητη και οικονομικά αυτάρκη Τοπική Αυτοδιοίκηση και επεδίωκε: Την επανεξέταση των χωροταξικών αστοχιών, που έγιναν κατά την εφαρμογή του «Καλλικράτη», με στόχο την ενίσχυση της αναπτυξιακής φυσιογνωμίας και προοπτικής των νέων ΟΤΑ. Ξεκάθαρες αρμοδιότητες με διασφαλισμένους πόρους στους νέους δήμους, όπως προβλέπει το Σύνταγμα. Σαφής οριοθέτηση της σχέσης μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης. Απλούστευση της λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με κατάργηση άχρηστων γραφειοκρατικών δομών και μείωση του αριθμού των δημοτικών συμβούλων. Ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στην Τοπική Διακυβέρνηση με δυνατότητα διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων, διευκόλυνση συμμετοχής στις δημόσιες συνεδριάσεις, υποχρέωση δημόσιας λογοδοσίας των τοπικών Αρχών κ.ά. Διαμόρφωση νέου χρηματοδοτικού πλαισίου για τους δήμους και τις περιφέρειες, ώστε να μπορούν: - να ασκούν πολιτικές φορολογικής αποκέντρωσης,να εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες του ιδιωτικού τομέα (outsourcing), - να ακολουθούν κανόνες χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, διαφάνειας και ουσιαστικού ελέγχου λειτουργίας, - να προωθούν σημαντικά τοπικά και περιφερειακά αναπτυξιακά έργα αξιοποιώντας, εκτός από τους εθνικούς και τους ευρωπαϊκούς πόρους, - έξυπνα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως ΣΔΙΤ, Συμβάσεις Παραχώρησης, Ομόλογα Έργων κ.ά.
ΣΥΡΙΖΑ
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ από τη ΔΕΘ, έκανε λόγο για ριζική αναδιαμόρφωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αναφέροντας ότι «ο “Καλλικράτης” θα αντικατασταθεί από ένα νέο θεσμικό πλαίσιο». Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ ο «Καλλικράτης» υπήρξε μία διαλυτική «απορρύθμιση» της Αυτοδιοίκησης, αποτυπώνοντας θεσμικά την αντιδημοκρατική και νεοφιλελεύθερη αντίληψη, που έφτασε στο αποκορύφωμά της, με τα μνημονιακά μέτρα των τελευταίων χρόνων. Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ, το νέο θεσμικό πλαίσιο που προτείνεται θέτει ως επίκεντρο την πραγματική δημοκρατία, την ανοιχτή και διαφανή λειτουργία των Ο.Τ.Α., τη συλλογικότητα, τον πλουραλισμό, τη λήψη των αποφάσεων από τα «κάτω» προς τα «πάνω» και αυτή η διαφορετική φιλοσοφία αποτυπώνεται σε συγκεκριμένα μέτρα, που αφορούν την επανεξέταση της χωροταξίας, με λειτουργικά κριτήρια και τη σύμφωνη γνώμη της κοινωνίας, την καθιέρωση της απλής αναλογικής, ως πάγιου εκλογικού συστήματος σε όλες τις βαθμίδες και τα Όργανα της Αυτοδιοίκησης, την ενίσχυση των Συλλογικών Οργάνων, τη θέσπιση μορφών ενδοδημοτικής και ενδοπεριφερειακής αποκέντρωσης και τοπικής δημοκρατίας, την καθιέρωση μηχανισμών δημόσιας λογοδοσίας και κοινωνικού ελέγχου. Στόχος του ΣΥΡΙΖΑ ένα θεσμικό πλαίσιο, που θα ξανακάνει την Αυτοδιοίκηση θεσμό λαϊκής εξουσίας. Στην κατεύθυνση αυτή το κόμμα εξετάζει την απευθείας μεταβίβαση μέρους των φορολογικών εσόδων στην Αυτοδιοίκηση, με ταυτόχρονη δημιουργία ενός μηχανισμού σύγκλισης, που θα εξασφαλίζει τη δίκαιη αναδιανομή των πόρων, μεταξύ πλούσιων και φτωχότερων Δήμων.
Παράλληλα, ο ΣΥΡΙΖΑ προσανατολίζεται στη μετατροπή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων σε Αναπτυξιακή Τράπεζα, που θα παρέχει με δίκαιους και βιώσιμους όρους τους απαραίτητους πόρους στους Δήμους και τις Περιφέρειες για την υλοποίηση των αναπτυξιακών τους πρωτοβουλιών. Αναφορικά με τις περιφέρειες ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι απαιτείται αρχικά η ουσιαστική, πολιτική και συμβολική αναβάθμισή τους, δηλαδή να αποκτήσουν τις αρμοδιότητες, που θα επιτρέψουν πράγματι στα περιφερειακά συμβούλια να λειτουργήσουν ως 13 «μικρά κοινοβούλια», να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν συνολικές περιφερειακές πολιτικές. Σε περίπτωση νίκης στις εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει η νέα κυβέρνηση της Αριστεράς να αποτελέσει ένα νέο, πρωτόγνωρο υπόδειγμα άσκησης της εξουσίας στη χώρα. Το κόμμα εστιάζει σε τρεις μεγάλους πυλώνες: Πρώτον, ο εκδημοκρατισμός, με προτεραιότητα την αλλαγή του εκλογικού νόμου και την καθιέρωση της απλής αναλογικής – κάτι που σήμερα συζητείται μόνο προσχηματικά και λόγω σκοπιμότητας. Δεύτερον, η άμεση στήριξη των Ο.Τ.Α., με διασφάλιση της οικονομικής τους βιωσιμότητας, κατάργηση των διαλυτικών μνημονιακών μέτρων, άρση της πολιτικής των απολύσεων κ.λπ. Τρίτον, η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, αφενός με ενίσχυση των δομών κοινωνικής πολιτικής των Ο.Τ.Α., αφετέρου, με την άμεση ανάληψη πρωτοβουλιών, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους Φορείς, για άρση του κοινωνικού περιθωρίου, στο οποίο έχουν καταδικαστεί χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες στη χώρα μας.
Αναφορικά με το εκλογικό σύστημα του α’ βαθμού Τ.Α., το προγραμματικό κείμενο του ΣΥΡΙΖΑ που τέθηκε σε διαβούλευση, εστιάζει σε επτά σημεία
1.Οι δημοτικές εκλογές γίνονται κάθε 4 ή 5 χρόνια (υπάρχουν ισοδύναμα επιχειρήματα υπέρ και των δύο εκδοχών), τη δεύτερη Κυριακή του Νοεμβρίου, ταυτόχρονα και στους δύο βαθμούς της Τ.Α., και η εγκατάσταση των νέων αρχών γίνεται την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους.
2.Τα υπάρχοντα κωλύματα υποψηφιότητας για τους δημόσιους υπαλλήλους καταργούνται.
3.Προβλέπεται ρητά ότι ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων καθορίζεται με βάση τα επίσημα στοιχεία της τελευταίας απογραφής, σύμφωνα με τον νόμιμο πληθυσμό.
4.Καταργείται το άρθρο 32 του νόμου 3852/2010, που κατανέμει τις έδρες, δίνοντας τα 3/5 στονεπιτυχόντα συνδυασμό και τα υπόλοιπα 2/5 στους επιλαχόντες.
5.Η εκλογή των δημοτικών συμβούλων γίνεται με βάση το εκλογικό σύστημα της αναλογικής τωνυπολοίπων (χωρίς το +1 που έχει το υπάρχον εκλογικό σύστημα) και με βάση τα αποτελέσματα τηςπρώτης Κυριακής.
6.Γίνονται επαναληπτικές εκλογές (β’ γύρος) την επόμενη Κυριακή, μόνο για την εκλογή του Δημάρχου, ανάμεσα στους δύο πρώτους συνδυασμούς, εάν κανένας συνδυασμός δεν συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των εγκύρων ψηφοδελτίων.
7.Προβλέπεται για τους Δημάρχους όριο δύο μόνο διαδοχικών θητειών, με τη δυνατότητα να πραγματοποιούν άλλη μία θητεία, με την πάροδο μίας αυτοδιοικητικής περιόδου. Αναφορικά με τις αρμοδιότητες:
1. Ανάληψη από τους Δήμους των αρμοδιοτήτων που προκύπτουν εκ του ρόλου τους (πολιτική έκφραση/εκπροσώπηση, κοινωνική αλληλεγγύη, εξασφάλιση βασικών υποδομών, πολιτιστική αναπαραγωγή, αντιμετώπιση έκτακτων περιστάσεων, αναπτυξιακός σχεδιασμός).
2. Επιπλέον ανάληψη από τους Δήμους εκείνων των κρατικών αρμοδιοτήτων που αφορούν την καθημερινότητα των πολιτών και αποσκοπούν στην καλύτερη δυνατή εξυπηρέτησή τους.
3. Αποφασιστικός διαχωρισμός αρμοδιότητας μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με βάση τον κύκλο των δημόσιων πολιτικών.
4. Οι ΟΤΑ αναλαμβάνουν στο χωρικό τους επίπεδο, αφενός την υλοποίηση των εθνικών δημόσιων πολιτικών, στα πλαίσια του δημοκρατικού προγραμματισμού, και αφετέρου την ανάπτυξη (σχεδιασμό, υλοποίηση και έλεγχο) τοπικών δημόσιων πολιτικών.
Αναφορικά με τ0 Σύστημα Διακυβέρνησης των ΟΤΑ α’ βαθμού:
1. Απλοποίηση του Συστήματος Διακυβέρνησης των Δήμων, με τρία βασικά όργανα : – Δημοτικό Συμβούλιο : εκλέγεται με αναλογικό τρόπο (βλ. παραπάνω) και αποτελεί το όργανο λήψης των αποφάσεων στρατηγικού χαρακτήρα, – Δημοτική Επιτροπή Διοίκησης : εκλέγεται από το σύνολο του Δημοτικού Συμβουλίου και αποτελεί όργανο λήψης των αποφάσεων επιχειρησιακού επιπέδου, – Δήμαρχος : εκλέγεται άμεσα (βλ. παραπάνω) και αποτελεί τον προϊστάμενο του διοικητικού μηχανισμού του Δήμου.
2. Παράλληλα, λειτουργία Οικονομικής Επιτροπής, αντίστοιχης με τη σημερινή.
3. Δυνατότητα κάθε Δημοτικού Συμβουλίου να συγκροτεί άλλα όργανα (επιτροπές κ.λπ.), ανάλογα με τις ανάγκες του.
4. Σαφής οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων και ευθυνών μεταξύ των αιρετών συμβούλων και των επαγγελματιών/υπαλλήλων του Δήμου και επίβλεψη της εφαρμογής της συγκεκριμένης αρχής από ένα Υπηρεσιακό Συμβούλιο σε επίπεδο Περιφέρειας.
5. Κατάργηση του μέτρου της διαθεσιμότητας/των απολύσεων εργαζομένων στους ΟΤΑ.
6. Λειτουργία των ΟΤΑ με όρους στρατηγικής διοίκησης – Μακροπρόθεσμα και επιχειρησιακά προγράμματα, στοχοθεσία-μετρήσεις, λογοδοσία.
7. Κατάργηση του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ.
8. Υποχρεωτική λειτουργία και αναβάθμιση των οργάνων, θεσμών και μηχανισμών συμμετοχής των πολιτών και δέσμευση των Δημοτικών Αρχών από τις αποφάσεις τους (βλ. αναλυτικά παρακάτω). 9. Αναδιάρθρωση και απλοποίηση των μηχανισμών εποπτείας επί των ΟΤΑ – Διασφάλιση ότι πραγματοποιείται αυστηρά και μόνο έλεγχος νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας (όπως συχνά συμβαίνει με τους ελέγχους των Γ.Γ. των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου) – Θέσπιση διαδικασιών εσωτερικού ελέγχου.
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
Το Ποτάμι υπογραμμίζει ότι η δημοκρατία χρειάζεται να στραφεί προς τις τοπικές κοινωνίες. «Μια παράλληλη αλλά συνδεδεμένη μεταρρύθμιση είναι η ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης με την ίδρυση μητροπολιτικών δήμων και με την παραχώρηση ευθυνών αλλά και πόρων. Ο φόρος ακινήτων θα μπορούσε να περάσει στους δήμους αντί άλλης “κεντρικής ενίσχυσης”, έτσι ώστε οι τοπικές αρχές να λογοδοτούν απευθείας προς τους φορολογουμένους και χρήστες των υπηρεσιών τους», αναφέρει το κόμμα. Σύμφωνα με το Ποτάμι «ο χάρτης και οι αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να επαναξετασθούν. Στόχος είναι η παραγωγή έργου και όχι η παραγωγή χαρτιών μέσα από αλληλοσυγκρουόμενες αρμοδιότητες Δήμων και Περιφερειών. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει αρμοδιότητες αλλά και τους πόρους, για να ανταποκριθεί σε αυτές. Ο εξορθολογισμένος φόρος των ακινήτων πρέπει τόσο να καθορίζεται, όσο και να εισπράττεται από την τοπική αυτοδιοίκηση. Αυτή θα είναι και η βασική πηγή εσόδων της», επισημαίνει.
Παράλληλα υποστηρίζει ότι τοπικά ή επί μέρους θέματα μπορούν να αντιμετωπίζονται με την άμεση έκφραση της βούλησης των πολιτών σε θεσμοθετημένες τοπικές συνελεύσεις. «Tεχνολογικά μέσα, όπως είναι η δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας μπορούν να αξιοποιηθούν για τέτοιους σκοπούς. Tα συμβούλια της γειτονιάς μπορούν να λειτουργήσουν τόσο παράλληλα, όσο και ανεξάρτητα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Mπορούν να ανασυστήσουν το θεσμό της κοινότητας, χωρίς εκπροσώπηση και επιχορήγηση, αλλά με διαφάνεια και συμμετοχή». Το πρόγραμμα του Ποταμιού προβλέπει ότι σε όλους τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα γίνονται εξονυχιστικοί έλεγχοι δαπανών, πληρωμών και τήρησης της νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο αλλά και ελεγκτικές εταιρίες. Πρέπει να γίνει άμεση ενεργοποίηση του θεσμού της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ και του Ελεγκτή Νομιμότητας που συστήθηκε με τον «Καλλικράτη». Επίσης το Ποτάμι προτείνει «ένα νέο εκλογικό σύστημα με διπλό ψηφοδέλτιο (μονοεδρικές και κομματικό) ώστε να μειωθεί η επιρροή του χρήματος στην πολιτική και να περιοριστεί η εξάρτηση των υποψηφίων βουλευτών από την εύνοια των ΜΜΕ. Το σύστημα των μονοεδρικών θα βοηθήσει τις τοπικές κοινωνίες να επιλέξουν πρόσωπα που έχουν διακριθεί στην τοπική κοινωνία και βρίσκονται πιο κοντά στους ψηφοφόρους».
ΚΚΕ
Παγίως το ΚΚΕ υπογραμμίζει την ανάγκη του «αγώνα για την απεξάρτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από τους μηχανισμούς και τις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κεντρικής εξουσίας», προτείνοντας μέτρα για τη δημοκρατική αποκέντρωση, τη διασφάλιση πόρων και ουσιαστικών αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ και την καθιέρωση αιρετής Αυτοδιοίκησης Γ’ βαθμού. Σύμφωνα με το ΚΚΕ, «το γνωστό σχέδιο “Καλλικράτης” είναι η προαποφασισμένη από 10ετίας νέα αλλαγή της διοικητικής δομής είναι πλήρως εναρμονισμένη με την πολιτική στήριξης της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, που αποκτούν, μέσω των νέων θεσμών, μεγαλύτερες δυνατότητες δράσης και κερδοφορίας, αδειάσματος της τσέπης των εργαζομένων». Όπως συμπληρώνει, «με τον “Καλλικράτη” θεσμοθετούνται, στις σημερινές συνθήκες αναγκών του κεφαλαίου, τα τρία επίπεδα της αστικής κρατικής δομής: κεντρική – περιφερειακή και τοπική διοίκηση. Καμιά αυταπάτη! Καμιά διοικητική μεταρρύθμιση του αστικού κράτους δεν μπορεί να υπηρετήσει τη λαϊκή οικογένεια…
Η “Αυτοδιοίκηση” και η “αποκέντρωση” στην Ελλάδα έχουν γίνει ένα ακόμα προπαγανδιστικό σύνθημα στα χείλη των εκπροσώπων της δικτατορίας των μονοπωλίων και του κράτους τους, προκειμένου να συσκοτίσουν την ουσία της “μεταρρύθμισης” που βάζει ταφόπλακα στα δικαιώματα των λαϊκών στρωμάτων σε όλους τους τομείς της καθημερινότητάς τους, ακόμα και σε αυτήν την παρωδία “Αυτοδιοίκησης” – “αποκέντρωσης” που γνωρίσαμε τις τελευταίες δεκαετίες». Μεταξύ άλλων, το ΚΚΕ προτείνει: Κατάργηση κάθε είδους τοπικής φορολογίας, ανταποδοτικών, αντισταθμιστικών και άλλων τελών, όπως του τέλους παρεπιδημούντων για τις μικρές επιχειρήσεις, καθώς και κάθε έμμεσης φορολογίας (ΦΠΑ σε είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, σε υπηρεσίες Υγείας, σε φάρμακα και σε οικιακά τιμολόγια των πρώην ΔΕΚΟ) που χτυπάνε το λαϊκό εισόδημα. Αμεση κατάργηση όλων των διοδίων σε όλη τη χώρα. Αύξηση της φορολόγησης κατά 45% των επιχειρηματικών κερδών, της εκκλησιαστικής περιουσίας και αύξηση του ΦΠΑ στα είδη πολυτελείας. Πλήρης και επαρκής κρατική χρηματοδότηση όλων των οργάνων της τοπικής διοίκησης από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη λειτουργία των υπηρεσιών τους. Διεκδικούμε την πλήρη επιστροφή των παρακρατηθέντων.
Τα χρήματα αυτά ανήκουν στους εργαζόμενους. Αφαιρούνται, άμεσα ή έμμεσα, από το εισόδημά τους και αναπληρώνονται από πρόσθετους φόρους και τέλη που επιβάλλονται σε βάρος τους. Κεντρικός σχεδιασμός από ανάλογους κρατικούς φορείς, που θα προγραμματίζουν, θα κατασκευάζουν και θα διαχειρίζονται έργα σύμφωνα με τα προβλήματα και τις ανάγκες των εργαζομένων (π.χ. λαϊκή κατοικία, σύγχρονα σχολεία, προσχολικά κέντρα, πολιτιστικά κέντρα, κέντρα υγείας, προστασία από πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμούς, έντονα καιρικά φαινόμενα, κατολισθήσεις, αποκλεισμούς από χιονοπτώσεις κ.λπ., ρύπανση του αέρα, ρύπανση και μόλυνση των υδάτων, έργα άρδευσης, επίλυση του αποχετευτικού σε ολόκληρες περιοχές, ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων, έμφαση στην ανακύκλωση μακριά από κάθε ιδιωτικοποίηση, ενάντια στην καύση απορριμμάτων. Περιβαλλοντικός σχεδιασμός αντιπλημμυρικών έργων και αποκλειστική κρατική και ολοκληρωμένη διαχείριση υδάτινων πόρων που θα αφορά στην έρευνα, στην προστασία και την αξιοποίησή τους συνολικά στη χώρα και κατά υδατικά διαμερίσματα. Προστασία ελεύθερων χώρων από την τσιμεντοποίηση, του περιαστικού πρασίνου των ορεινών όγκων, περιορισμός των συντελεστών δόμησης, απαλλοτριώσεις για την ανάπτυξη του πράσινου σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, καθώς και προστασία των ποταμών, λιμνών, θαλασσών από τη βιομηχανική ρύπανση και των παραλιών από τα φερτά υλικά. Δίκτυα όμβριων υδάτων στις πόλεις και συντήρησή τους. Αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα μεγάλα αστικά κέντρα, του θορύβου, της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Ανάδειξη των περιβαλλοντικών προβλημάτων του πλανήτη και της χώρας. Αποκάλυψη των αιτιών και των ενόχων των διεθνικών μονοπωλίων των ιμπεριαλιστικών χωρών της ΕΕ και ενάντια στις ιμπεριαλιστικές στρατιωτικές επεμβάσεις και πολέμους. Κρατικό δίκτυο υποδομών κοινωνικών εγκαταστάσεων με δωρεάν πλήρεις υπηρεσίες για την οικογένεια, το παιδί, τα άτομα τρίτης ηλικίας, τα ΑμΕΑ, χωρίς προϋποθέσεις και εξαιρέσεις. Δωρεάν κρατικές παιδικές κατασκηνώσεις για όλα τα παιδιά των εργαζομένων και των ανέργων, των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Απορρίπτουμε τη λειτουργία των κοινωνικών υπηρεσιών με τα ληξιπρόθεσμα ευρωενωσιακά προγράμματα για λίγους, με υποβαθμισμένες και ανεπαρκείς παροχές. Για όσο διάστημα αυτά λειτουργούν, διεκδικούμε να παρέχονται πλήρεις υπηρεσίες σε όλους, με επαρκή ανάπτυξη και πλήρη στελέχωση των υποδομών.
Αντιπαλεύουμε κάθε μέτρο αποκέντρωσης – διαφοροποίησης των σχολικών προγραμμάτων και των σχολείων (ευέλικτη ζώνη, ευρωπαϊκά προγράμματα, αξιολόγηση εκπαιδευτικών και σχολικών μονάδων, πρόσληψη εκπαιδευτικών από τους ΟΤΑ) που διευρύνει τις ταξικές διακρίσεις, επιβαρύνει οικονομικά τις λαϊκές οικογένειες, αυξάνει την κερδοφορία του κεφαλαίου. Απορρίπτουμε τις «ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας» που συγκαλύπτουν και εντείνουν τις μορφωτικές ανισότητες. Καμία είσοδος επιχειρηματικών συμφερόντων, με το μανδύα της τοπικής κοινωνίας ή των ΜΚΟ, στο περιεχόμενο, στη διοίκηση και γενικά στη διαχείριση των σχολικών μονάδων. Καμιά αύξηση των δημοτικών τελών για τη λειτουργία των σχολείων ή την ίδρυση δημοτικών «πανεπιστημίων» και σχολών, κανένα πρόσθετο χαράτσι άμεσα στους γονείς, κανένας «σπόνσορας» στην εκπαίδευση. Μαζικές προσλήψεις εκπαιδευτικού προσωπικού, με μοναδική προϋπόθεση το πτυχίο. Μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων.
Η πρόσληψη των εκπαιδευτικών και του κάθε είδους βοηθητικού προσωπικού να γίνεται σε κεντρικό επίπεδο. Κατάργηση των ιδιωτικών βρεφονηπιακών σταθμών και νηπιαγωγείων καθώς και των αντίστοιχων δημοτικών που λειτουργούν σε ανταποδοτική βάση. Άμεση κατάργηση των τροφείων. Μόνιμη σταθερή δουλειά για όλους. Μονιμοποίηση όλων όσοι δουλεύουν με ελαστικές σχέσεις εργασίας χωρίς όρους και προϋποθέσεις και την απαγόρευση με νόμο αυτών των μορφών εργασίας. Κατάργηση των stage σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και κάθε μορφής ανασφάλιστης εργασίας. Αντιπαλεύουμε τη γενίκευση της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων και την επέκταση της εφαρμογής «ευέλικτων εργασιακών σχέσεων» στους ΟΤΑ μέσω προγραμμάτων περιορισμένου χρόνου, Τοπικών Πρωτοβουλιών Απασχόλησης, προγραμμάτων κατάρτισης, ή άλλων μέσω ΟΑΕΔ, κ.λπ., αλλά και οποιωνδήποτε άλλων μορφών επιχειρήσεων. Ενταξη των εργαζομένων των δημοτικών επιχειρήσεων που κλείνουν στις υπηρεσίες του δήμου με μόνιμη σταθερή σχέση εργασίας, πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Ενταξη και άλλων ειδικοτήτων και κλάδων στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα. Κατάργηση των αρνητικών προϋποθέσεων (επασφάλιστρο κ.ά.) του ισχύοντα νόμου. Ανάπτυξη τοπικής πολιτιστικής δραστηριότητας επιστημονικά σχεδιασμένης και οργανωμένης – σε συνεργασία με τις κεντρικές πολιτιστικές δομές – ώστε να υπηρετεί την πολιτιστική – μορφωτική ανάπτυξη του λαού και όχι την κερδοφορία των μονοπωλίων του τουρισμού και του θεάματος.
Ιδρυση κρατικών θεάτρων και κρατικών μουσικών συνόλων σε κάθε πρωτεύουσα νομού με ελεύθερη είσοδο για όλο το λαό. Καταδικάζουμε την πολιτική της ραγδαίας εμπορευματοποίησης και κερδοσκοπικής λειτουργίας των θεσμών πολιτιστικής παρέμβασης των ΟΤΑ (Πολιτιστικοί Οργανισμοί, Δημοτικές Επιχειρήσεις Πολιτισμού, Φεστιβάλ, Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, Δημοτικά Μουσικά Σύνολα, Δημοτικές Πινακοθήκες, κ.λπ.) που υποβιβάζει διαρκώς το επίπεδο του καλλιτεχνικού έργου, καταργεί τη δωρεάν προσφορά του στο λαό και ανοίγει διάπλατα τις πόρτες στους ιδιώτες μεγαλοεπιχειρηματίες του πολιτισμού. Να παύσει η λειτουργία και να αποκαθηλωθούν από τους δρόμους οι κάμερες παρακολούθησης. Καμία επέκταση σε παιδικές χαρές, σχολεία, κ.λπ. Εφαρμογή της απλής αναλογικής στην εκλογή των οργάνων της τοπικής και περιφερειακής διοίκησης. Κατάργηση των ρυθμίσεων που περιορίζουν την αντιπροσωπευτικότητα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Έμμεση εκλογή του δημάρχου και του περιφερειάρχη με δυνατότητα ανάκλησης μέσω των δημοτικών συμβουλίων που τους εκλέγουν.
ΠΑΣΟΚ
Σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ – Δημοκρατική Παράταξη η ουσιαστική αποκέντρωση πρέπει να ολοκληρωθεί, ώστε οι Περιφέρειες και οι Δήμοι να οργανώσουν το αναπτυξιακό τους μέλλον με βάση τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα. «Το ΠΑΣΟΚ-ΔΠΠ προτείνει ένα νέο διοικητικό σύστημα, ένα σύγχρονο παρεμβατικό κράτος δημοσιονομικής σύνεσης και διαχειριστικής επάρκειας, με σκοπό την αναπτυξιακή και παραγωγική επανεκκίνηση της χώρας, καθώς και τη θεαματική βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Σε αυτό το πλαίσιο, η ασφάλεια των πολιτών είναι απαράγραπτο δημόσιο αγαθό και συνιστά θεμελιώδη προτεραιότητα του κράτους δικαίου», αναφέρει το κόμμα, εστιάζοντας, ειδικά για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, στις εξής θέσεις:
1. Να θεσμοθετήσουμε την περαιτέρω αυτονομία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δίνοντας της αρμοδιότητες, αλλά και την ουσιαστική διαχείριση των πόρων που αυτή διαθέτει, μέσα από ένα σύστημα ανταποδοτικής τοπικής φορολογίας.
2. Να τολμήσουμε να υποστηρίξουμε την ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων από φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ή με κύριο άξονα αυτούς.
Να θέσουμε, ωστόσο, ένα σαφές πλαίσιο, που θα διασφαλίζει την αξιοκρατία, τόσο στην επιλογή των καθηγητών όσο και στη δυνατότητα να φοιτούν σε αυτό νέοι και νέες που θα κρίνονται με βάση τις ικανότητές τους και όχι με βάση τις εισοδηματικές τους δυνατότητες.
3. Να προσδώσουμε εξουσία στους δήμους της χώρας, η οποία δεν θα αφαιρείται, ούτε θα περιορίζεται. Για την εκχώρηση νέων αρμοδιοτήτων από το κράτος να λαμβάνονται υπόψη οι πόροι και τα μέτρα πολιτικής, ώστε να εξασφαλίζεται η επιτυχής δράση. Οι αυτοδιοικητικές αρχές, εκτός από τη δυνατότητα να αποκτούν τοπικά δημόσια έσοδα, να ασκούν τη με βάση το Σύνταγμα δυνατότητα άσκησης φορολογικής εξουσίας. Με τον τρόπο αυτό, θα εξασφαλίζεται νομοθέτηση ορίων και θα περιορίζονται οι οικονομικές ανισότητες, μέσα από ένα πρόγραμμα αναδιανομής πόρων και εσόδων.
4. Να δώσουμε δυνατότητα στην τοπική αυτοδιοίκηση να εφαρμόζει εθνικά προγράμματα σχετικά με την παιδεία και με το σύστημα υγείας, αναλαμβάνοντας ευθύνη τόσο για το προσωπικό, όσο και για τις υποδομές που απαιτούνται. 5. Να εισαγάγουμε νέες μορφές μόνιμης απασχόλησης, που θα επιτρέπουν στους δήμους να στελεχώνονται με προσωπικό άρτια εκπαιδευμένο. Η επιλογή του προσωπικού αυτού να γίνεται με τη διεξαγωγή διαγωνισμών μέσω ΑΣΕΠ. Το νέο αυτό ρυθμιστικό πλαίσιο να περιλαμβάνει και την παροχή κινήτρων στους εργαζόμενους, ενώ σε καμιά περίπτωση να μην συνδέεται με απολύσεις. Να υπάρξει ένα πιο άμεσο και αποτελεσματικό πειθαρχικό δίκαιο. 6. Να καθιερώσουμε την αξιοποίηση των τοπικών και των εθνικών πόρων να είναι ευθύνη των αυτοδιοικητικών αρχών. Ο ρόλος του κράτους να περιορίζεται στην οικονομική ενίσχυση, και ιδιαιτέρα στις επενδύσεις που ενισχύουν το συγκριτικό πλεονέκτημα κάθε περιοχής.
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ (ΑΝ.ΕΛΛ.)
Σκέλος του προγράμματος για τη Δημόσια Διοίκηση, αποτελούν οι θέσεις των «Ανεξάρτητων Ελλήνων» για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι προγραμματικές αυτές θέσεις προβλέπουν: - Διεξαγωγή τοπικών – εθνικών δημοψηφισμάτων με στόχο την εφαρμογή στην πράξη της άμεσης δημοκρατίας. - Χρηματοδότηση των ΟΤΑ από την προτεινόμενη Ελληνική Τράπεζα Επενδύσεων για έργα τοπικών υποδομών. - Δημιουργία μηχανισμού κεντρικού έλεγχου ευρωπαϊκών κονδυλίων (από ΕΣΠΑ, Jessica κτλ) που αφορούν στους ΟΤΑ για μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού οφέ-λους. - Εφαρμογή της επιστολικής ψήφου των απόδημων στην πράξη, προκειμένου να ασκήσουν επιτέλους όλοι οι Έλληνες το δικαίωμα συμμετοχής τους στις εθνικές εκλογές.
- Αναθεώρηση του νόμου “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ”, λαμβάνοντας υπ’ όψιν γεωγραφικές ι-διαιτερότητες, όπως νησιωτικότητα και απομόνωση ορεινών περιοχών. - Κωδικοποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας σε κάθε τομέα δράσης της Δημόσιας Διοίκησης, με προτεραιότητα το φορολογικό δίκαιο. - Υιοθέτηση λογισμικού ανοιχτού κώδικα από τη Δημόσια Διοίκηση για μείωση του κόστους και ανάπτυξη εγχώριας τεχνογνωσίας. Ανάθεση του χωροταξικού σχεδιασμού και του τοπικού αναπτυξιακού προγραμ-ματισμού στις Περιφέρειες (δευτεροβάθμιους ΟΤΑ).
http://www.aftodioikisi.gr/proto-thema/ta-programmata-ton-kommaton-gia-tin-aftodioikisi-oi-diafores-kai-oi-omoiotites
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου